25 tips voor Cupramontana
Het mooiste dorp van Le Marche
Waar ligt Cupramontana?
25 tips voor Cupramontana, het mooiste dorp van Le Marche, maar waar ligt dit precies? Deze hoofdstad van de Verdicchio wijnregio ligt centraal in de Italiaanse regio Le Marche (De Marken) Deze regio, ongeveer zo groot als Vlaanderen, ligt tussen de Adriatische kust en de Appennijnen. De naburige regio’s zijn Umbrië in het Westen, Emilia Romagna in het Noorden en Abruzzo in het Zuiden. De Oostkant van Le Marche wordt geflankeerd door de Adriatische zee. We zitten hier op 2 uur rijden onder Bologna en 3 uur van Rome. Op een hoogte van 505 meter boven de zeespiegel betekent dit, dat je vanaf Curpamontana prachtige vergezichten hebt op de omliggende glooiende heuvels bezaaid met graanvelden, wijngaarden en zonnebloemvelden.Een perfect aanrijdbare vakantiebestemming, maar nog niet zo bekend bij het grote publiek.
Wat betekent de naam Cupramontana?
Cupramontana is een eeuwenoude Romeinse nederzetting die zijn naam ontleent aan de godin Cupra, een godheid vergelijkbaar met de godin Venus of Aphrodite die over vruchtbaarheid en liefde ging. Reeds in de Romeinse tijd werden er druiven geteeld en wijn geproduceerd. Deze godin werd dus niet voor niets uitgekozen als naamdraagster van de stad.In de middeleeuwen werd Cupramontana "Massaccio" genoemd. In die tijd was het bekend dat er een oude romeinse stad was met de naam Cupramontana en er was een "dispuut" met de omliggende dorpen die allemaal beweerden deze stad te zijn.Het was pas na het vinden van een fragment van een Romeinse marmeren decoratie met de woorden Cupra Montana, dat het onomstreden was dat Massaccio in feite Cupramontana was.Vervolgens wilden de inwoners van Massaccio de naam van hun dorp terug veranderen in Cupramontana. Helaas regeerde de katholieke kerk over Le Marche in die tijd. Zij wilden deze naam niet goedkeuren omdat het de naam was van een heidense, Romeinse godin. Toen kerk en staat gescheiden werden in 1862 kon Cupramontana haar oorspronkelijke naam terug claimen.
25 tips voor Cupramontana
Cupramontana ‘hoofdstad van de
Verdicchio'!
Sinds 1939 staat Cupramontana bekend als de hoofdstad van de Verdicchio, vanwege zijn lange wijngeschiedenis. Druiven en wijn worden namelijk al sinds de Romeinse tijd (4th BC- 4th AD) in de omgeving geproduceerd.
Door de constante aanwezigheid van monniken van de 9e tot de 13e eeuw in het hele gebied, nam de landbouw en bijgevolg ook de wijnbouw aanzienlijk toe, zowel in de nabijheid van de kloosters als op gronden in het hele gebied.
Dat Cupramontana een hoofdrol speelde in de ontwikkeling van de Verdicchio weten we door een vermelding in het eerste kadaster van Cupramontana in 1471, waar de wijnteelt als meest gewaardeerde teelt wordt beschreven.
Aan het einde van de 15e eeuw vestigden families uit Lombardije en Veneto zich op de verlaten landen rond Cupramontana. Wellicht introduceerden zij de Trebbiano di Soave druif uit Verona die genetisch familie is van de huidige Verdicchio druif. Deze ‘nieuwe’ Verdicchio wijnstokken hebben zich aangepast aan de terroir en de klimaataspecten van deze omgeving. De blootstelling aan de zon en het type ondergrond, samen met de diverse productieprocessen van de producenten maken dat elke Verdicchio wijn van Cupramontana uniek is.
In het hedendaagse Cupramontana is er de lokale vereniging van wijnkelders, genaamd Associazione Strada del Gusto, die de Verdicchio promoot en commercialiseert.
Cupramontana, eeuwenoud maar springlevend!
Dit Romeinse dorpje is eeuwenoud, maar nog steeds springlevend! Er vinden elk jaar talrijke events plaats zoals de ‘Notte dell Verdicchio’ in de zomer, de ‘Infiorata’ in de lente en het druivenfestival ‘Sagra dell’uva’ in het najaar.In het oude centrum van Cupramontana heerst er altijd een levendige drukte. Wandel over het piazza IV novembre en door de smalle steegjes langs mooie Italiaanse huizen. Geniet van een ijsje bij Ruggero, een heerlijke lasagne bij Trattoria Anita of een pizza bij Orietta. Op maandag is er telkens een markt in het dorp en dit brengt de lokale bevolking op de been, niet alleen om boodschappen te doen, maar ook om een praatje te maken. Hier geniet je van het echte Italiaanse leven. De Cuprense bevolking is zeer vriendelijk en nieuwsgierig om je te leren kennen.
25 tips voor Cupramontana
Wat is er te zien in Cupramontana?
Etikettenmuseum en Enocupra
Als hoofdstad van de Verdicchio wijnregio staat het wijnetiketten museum uiteraard op nr 1 van te bezichtigheden, naast de vele wijnproducenten natuurlijk!
Het MIG (Musei in grotto) bevindt zich In de prachtig gewelfde kelders van het voormalig klooster van S. Caterina. Dit wijn etiketten museum vertelt de geschiedenis en de tradities van de Verdicchio wijn. Hier ligt de grootste wijnetiketten verzameling ter wereld. Erg mooi gepresenteerd in de sfeervolle, authentieke ruimte.
Bij EnoCupra, de cuprense wijnbar van het MIG, kan je de locale wijnen proeven. Magdalena & co geven graag een woordje uitleg bij je degustatie. In de zomer is het gezellig aperitieven in de oude kloostertuin. Vaak met live muziek of DJ set!
Chiesa di San Leonardo en chiesa di San Lorenzo
De 2 kerken van Cupramontana met hun typische torentjes zijn zeer herkenbaar op de skyline van het dorp. Ze zijn zeker een bezoekje waard op het piazza IV novembre, het centrale plein van het dorp waar het rustig toeven is in de schaduw van de bomen.
Eremo dei frati bianchi
Vanuit Villa Verdicchio wandel je zo de natuur in. Een prachtige wandeling begint aan de rand van Cupramontana op de campo boario en slingert langs wijngaarden en velden. Een mooie tussenstop is Eremo dei Frati Bianchi, een oud Hermitage klooster van de witte broeders uit de 11e eeuw. Met natuurlijke bescherming van de omliggende rotsen en bossen is het een heerlijke plek om verkoeling te zoeken.
Poggio Cupro
Poggio Cupro is een Middeleeuws gehucht met omwalling bij Cupramontana. Dit oude kasteel werd vóór het jaar 1000 gebouwd door vluchtelingen uit de verwoeste Romeinse stad Cupra Montana. De kerk van San Salvatore ligt op het hoogste punt van het oude kasteel van Poggio Cupro, en dateert van de 12e eeuw.
25 tips voor Cupramontana
Wat is er te doen in Cupramontana?
Bezoek de locale wijnboeren
Sinds 1939 staat Cupramontana bekend als de hoofdstad Verdicchio en het doet deze titel alle eer aan met niet minder dan een tiental Verdicchio wijnhuizen in een dorp van 4500 inwoners. Boek zeker een proeverij bij één van deze witte wijn producenten. Hier besef je hoe veelzijdig de Verdicchio druif echt is. Elke Verdicchio wijn die je proeft is anders. Dat heeft te maken met de weersomstandigheden, de terroir én de know-how van de boer.
Sagra dell’uva druivenfestival
Kom eind september mee vieren tijdens het ‘Sagra dell’uva’, het vierdaagse druivenfestival in het teken van Verdicchio. Waar deze locale witte wijn rijkelijk vloeit en je heerlijke Marchegaanse specialiteiten kunt proeven. Een aanrader voor elke wijnliefhebber!
Lees meer over Sagra dell’uva.
La Notte del Verdicchio
Elke derde zaterdag van juli wordt de witte wijn, waar Cupramonta bekend om staat, in de spotlight gezet. Alle producenten van Cupramontana zijn present in de bar van het MIG waar zij hun wijnen schenken en een woordje uitleg geven. In de straten rond het oude centrum is er muzikale omlijsting en ambiance.
L’infiorata – corpus domini
Op sacramentsdag, de tweede zondag na Pinksteren, wordt in Cupramontana de infiorata gevierd. Dan versiert men de straten van het dorp met bloementapijten. Ook wordt er een openlucht misviering op het Piazza IV novembre gehouden en na de mis tenslotte volgt er een optocht langs de bloementapijten. De priester loopt vooraan onder een baldakijn, hij is de enige die over de bloemblaadjes mag wandelen. Een mooi spektakel om mee te maken omdat het de sfeer ademt van weleer en je leert het authentieke Italiaanse leven kennen.
Wekelijkse markt op maandag
Elke maandag is er markt in Cupramontana van 8u00 tot 12u00. Je vindt er een breed aanbod gaande van groenten en fruit, locale kazen en vleeswaren, kleding, huisraad, tafellinnen, planten en kruiden etc. De markt bevindt zich rond het oude centrum dat is afgesloten voor het verkeer.
Wekelijkse wandeling op zaterdag
Op zaterdagochtend staat de wandelgroep ‘Cupra in caminta’ onder leiding van Alberto en Livio paraat.
Vanaf het Campo del Boario, aan de rand van Cupramontana, vertrekt men om 8u voor een wandeling van ongeveer 13 kilometer. Iedereen kan gratis aansluiten om mee te lopen. Elke week komt er een andere bestemming aan bod. Zo heeft men niet alleen de Monte San Vicino beklommen, maar ook het prachtige bergdorpje Elcito op de heuvelkammen bezocht, alsook de Cristo delle Marche. De dorpelingen verwelkomen je graag!
Wandel je liever op je eigen tempo? Dan kan je één van de 3 mooie wandelingen doen die uitgestippeld staan vanaf het Campo del Boario. Volg de groene, blauw of bruine pijltjes.
25 tips voor Cupramontana
Welke wijnhuizen zijn er in Cupramontana?
In Cupramontana zitten meer dan 10 producenten van Verdicchio en andere locale wijnen. Vanwege de positie van de wijngaarden op de heuvels, hun blootstelling aan het zonlicht en de fermentatieprocessen van elke wijnboer, zijn alle wijnen heel verschillend. Daaruit volgt dat het heel interessant is om verschillende boeren te bezoeken en zo zelf je favoriete Verdicchio te ontdekken. Hieronder vind je nog 10 van de 25 tips voor Cupramontana.
Cantina Cherubini
Centraal in het dorp vinden we Cantine Cherubini, een wijnmaker die Verdicchio op de traditionele manier maakt. Een volle smaak in de mond en hoog alcoholpercentage. De meeste van hun Verdicchio wordt verkocht als ‘sfuso’, vanuit de tank. De locale bevolking brengt zijn ‘damigiane’ mee om ter plaatse te laten vullen. Dit zijn grote ronde mondgeblazen glazen flessen van 3 tot wel 60 liter waar van oudsher wijn in bewaard werd. Daarnaast hebben ze ook enkele goede wijnen op fles.
Colonnara
De gele wijntoren van Colonnara -waarin vroeger de wijn werd gefermeneerd- domineert de skyline van Cupramontana. Sinds 1959, toen 19 wijnboeren samen colonnara stichtten, wordt er Verdicchio geproduceerd. Begin jaren 60’ met de waardering van de Verdicchio DOC, experimenteerde Colonnara met het potentieel van houdbaarheid van deze witte wijn en het maken van spumante. Vandaag behoort hun Ubaldo Rosi Brut Metodo Classico Riserva Verdicchio Doc, bij de top 100 van beste bubbels ter wereld.
Ca'liptra
In 2012 werd Ca’liptra opgericht aan de rand van Cupramontana in de wijk S. Michele. Dit is ongetwijfeld het heetste gebied van Cupramontana met blootstelling aan de volle zon, van zuid tot zuidoost, en een zacht briesje uit de Adriatische Zee streelt en verfrist de steile heuvels. Ca’liptra bewerkt 8 hectaren land verdeeld over wijngaarden, olijfboomgaarden en bouwland, voor een totaal van 24.000 flessen per jaar. De naam van dit wijnhuis komt van de caliptra, een deel van de bloem van de wijnstok dat, als een kap, de bloeiwijze beschermt en omsluit tot de bloei en vervolgens loskomt van de bloem.
La Distesa
La Distesa is een gecertificeerd biologisch landbouwbedrijf dat zich hoofdzakelijk bezighoudt met de teelt van wijnstokken voor de productie van natuurlijke wijnen van hoge kwaliteit.
Di Giulia
Giulia bewerkt een compact geheel van drie hectaren land, op het oosten gericht, op een hoogte van 470 m boven de zeespiegel. Het hart van de wijngaard is omringd door olijfbomen, een microwereld vol diversiteit: vier druivensoorten (Verdicchio, Montepulciano, Sangiovese en Cabernet Sauvignon), en dertien soorten olijfbomen.Giulia maakt 6 natuurlijke wijnen waaronder een mousserende wijn op de wijze van de Romeinen.
Sparapani
Sind 1955 ontvangen Antonella en haar familie gasten in hun trattoria ‘Da Fiorina’, waar tot op de dag van vandaag een heerlijke carbonara geserveerd wordt. Later kwam de wijnmakerij erbij en nu is het reeds de derde generatie die in de familiebedrijf aan zet is.Sparapani maakt enkele hele mooie wijnen waaronder de Verdicchio ‘il priore’ die de hoogste kwalificatie kreeg in de toonaangevende wijngids ‘Gambero Rosso’.
Marasca Rossi
Dit wijnhuis opgestart door de 3 broers Marasca maakt heerlijke wijnen in de traditie van hun grootouders, maar op een moderne wijze. Sommige van hun wijnstokken zijn meer dan 40 jaar oud, een geschenk van hun grootouders, terwijl andere jong en fris zijn, door hen geplant.Alles bij elkaar beslaan ze een gebied van ongeveer 5 hectare in Monte Roberto, in het hart van het oudste gebied van de traditionele Verdicchio-productie.
Quaresima
In navolging van Aurelio Quaresima die begon met een 3 hectare grote wijngaard, en steeds gasten verraste met zijn wijn, zijn het nu kleinzoon Fabrizio die met de traditie en trucs van zijn grootvader het wijnbedrijf verder zet.
Colle Jano
De boerderij Colle Jano ligt aan een natuurlijk amfitheater dat gevormd wordt door de "vijf tijdloze dorpen" Cupramontana, Monte Roberto, Castelbellino, San Paolo en Staffolo. In 2016 besloten Filippo en zijn vrouw het landgoed van 7 hectare aan te kopen en zich als familiebedrijf toe te leggen op de teelt van wijnstokken, olijven, fruit en groenten, aromatische kruiden en het houden van bijen en boerderijdieren. Zij streven naar het herstel van historische wijngaarden en de valorisatie van oude rassen van Verdicchio, door het gebruik van conservatieve landbouwtechnieken.
La marca di San Michele
La Marca di san Michele is een biologische wijnproducent. Vijf hectare van hun wijngaard is beplant met Verdicchio en 1 hectare met Montepulciano; de druiven worden met de hand geoogst en met zorg en respect verwerkt zonder pesticiden of meststoffen. Van elke wijngaard komt één van hun wijnen.
Vallerosa Bonci
De Azienda Agricola Vallerosa Bonci produceert en verkoopt al vier generaties lang wijn. Ze bezit momenteel 30 hectare grond, waarvan 26 hectare wordt bebouwd met gespecialiseerde wijngaarden voor de productie van Verdicchio dei Castelli di Jesi Classico met gecontroleerde oorsprongsbenaming. Het bijzondere microklimaat, de zorgvuldige selectie van de druiven, de vele jaren van ambachtelijke wijnbouw ervaring, nu gecombineerd met de meest moderne wijnbouw systemen, plaatsen de Azienda Vallerosa Bonci in een leidende positie in de wijn en mousserende wijn sector.
25 tips voor Cupramontana
Waar kan je lekker eten en drinken in Cupramontana?
Voor de foodies onder ons is er voor ieder wat wils in Cupramontana!
Restaurant Orietta
Orietta op het Piazza IV novembre, centraal in het oude Cupramontana, serveert Pizza’s en de traditionele Marchegiaanse keuken. Probeer zeker de ‘Conigilo con olive’ (konijn met olijven), een heerlijk gerecht. In de zomer zit je lekker buiten op het mooie plein van het oude centrum.
Open op vrijdag en zaterdag avond en op zondagmiddag
Restaurant Gina
Gina is een groot familie restaurant dat sinds 1968 typische Marchigiaanse gerechten serveert, maar vooral bekend is om hun pizza’s! Hier maken ze pizza’s aan de lopende meter geserveerd op een plank. Per halve meter kan je 2 smaken kiezen. Zo is het fijn om met de hele tafel te delen. Er is een terras voor de zaak waar je in de tuin kan genieten van al het lekkers.
Open van donderdag tem maandag voor lunch en diner, op dinsdag enkel lunch, op woensdag gesloten
Trattoria Anita
Bij trattoria Anita waan je je in ver vervlogen tijden. Heerlijk antiek interieur dat een sfeer van weleer oproept. Yolanda, de eigenaresse heeft ook al wat jaartjes op de teller staan, maar ze heeft alles strak onder controle in de zaal. Een menukaart hebben ze hier niet, het is een dagmenu dat je voorgeschoteld krijgt. Haar signature dish is de huisgemaakte lasagne als voorgerecht.
Open elke dag voor lunch en diner, dinsdag gesloten
Trattoria Da Fiorina
Het familie bedrijf van Sparapani maakt wijnen en heeft ook koffiebar en lunchroom. Hier worden (h)eerlijke lokale gerechten geserveerd met de wijn van het huis! Een heerlijk glaasje Verdicchio il priori met een bord pasta van Antonietta smaakt altijd!
Open elke weekdag van 8u00 tot 15u00, zaterdag van 9u00 tot 17u00, zondag gesloten
Bar Ruggero
Heb je zin in een koffie en aperitief of een ijsje? Voor dit alles kan je terecht bij Ruggero. Enrico baat deze bar uit, zijn mama maakt het verse huisgemaakte ijs met heerlijke smaken als Gelso nero (zwarte moerbei). Voor een koffietje op maandag als de marktkramers er staan, of voor een smakelijke aperol in de avondzon. 6 dagen op 7 staan ze hier voor u klaar!
Open elke dag van 7u30 tot 00u00, op vrijdag gesloten
Bar centrale
Voor een authentieke, Italiaanse koffie bent u bij bar centrale aan het juiste adres. Een café, een cappuchino of een aperitief, samen met de locals geniet je op de stoep of aan de bar.
Open elke dag van 5u30 tot 00u00, op donderdag gesloten
Pasticceria Scortechini
Voor een koffie en ‘cornetto’ (gevulde croissant) of een andere ‘dolce’ (gebak) kom je hier aan je trekken. Deze patisserie maakt heerlijke zoetigheden en stukken pizza om mee te nemen. Je kan ze ook nuttigen in de zaal of op het ruime terras in de schaduw van de bomen.
Open elke dag van 6u30 tot 20u30, dinsdag gesloten
Mille Molliche Panificio
Bij bakkerij Mille Molliche vind je heerlijk versgebakken brood en gebak. Ook kan je binnen of op het terras een koffie drinken met een heerlijke biscotti di mosto. Ontbijt, lunch en aperitief met broodjes, pizza en hapjes in huis bereid.
Open elke dag van 7u00 tot 13u00, gesloten in de namiddag en op zondag.
Vlakbij Cupramontana vind je nog tal van andere restaurants die zeker de moeite zijn om te bezoeken. Bekijk hier de eetgelegenheden in de naburige Castelli di Jesi.
25 tips voor Cupramontana
Waar kan ik slapen in Cupramontana?
Onderstaande adresjes kunnen wij van harte aanbevelen.
Villa Verdicchio - B&B voor wijnliefhebbers
Bij Villa Verdicchio logeer je aan de rand van Cupramontana, zodat je te voet naar het dorp kan, maar toch kan genieten van een zalige rust. Je logeert er aan de wijngaarden met een prachtig panoramische zonsondergang over de bergen. In deze voormalige wijnmakerij logeer je in stijlvolle kamers en suite met groot privé terras. In deze uitvalsbasis voor wijnliefhebbers, serveert men een heerlijk ontbijt met lokale producten.
La Girandola - B&B di charme
Bij Erik en Isabelle logeer je in een oude boerderij die zij zelf verbouwden tot een gezellige en charmante B&B. Je logeert in één van de 3 kamers of het 4-persoons appartement in Poggio Cupro, een middeleeuws gehuchtje bij Cupramontana. In de tuin geniet je van de rust en het uitzicht op de Monte San Vicino.
Casa Vaniglia - luxe appartement
Nathalie verwelkomt je graag in Apiro in een appartement met een warme minimalistische, wabi sabi sfeer. Het heeft een eigen ingang, terras en je maakt privé gebruik van het zwembad. Het huis ligt rustig gelegen in de prachtige natuur en je hebt schitterende vergezichten rondom.
Met deze 25 tips voor Cupramontana, zal je dit mooiste dorp van Le Marche goed kunnen ontdekken. Het is een fantastische vakantiebestemming omdat je hier midden tussen de wijngaarden zit en van fantastische gastronomie kan genieten. Er zijn voldoende culturele pareltjes om te ontdekken en wandelingen over de heuvels te maken met panoramische uitzichten.
